اغلب افراد عاشق این هستند که به آرایشگاه بروند و به ظاهرشان رسیدگی کنند. بچه‌ها هم معمولا از این قاعده مستثنا نیستند. با این حال، برخی از بچه‌ها هم وجود دارند که از ایده کوتاه کردن یا رسیدگی به موها بیزارند و در این شرایط ترس و اضطراب بسیار زیادی را تجربه می‌کنند. در این مطلب، قصد داریم درباره ترس کودک از آرایشگاه، دلایل به‌وجود آورنده آن و راهکارهایی صحبت کنیم به بهبود این نوع واکنش اضطرابی کمک می‌کنند. پیشنهاد می‌کنیم با ما همراه باشید.
ترس کودک از آرایشگاه چیست؟
ترس کودک از آرایشگاه یا ترس از کوتاه کردن مو در زبان انگلیسی با اصطلاح Tonsurephobia شناخته می‌شود. این اصطلاح از دو کلمه یونانی Tonsur به معنای «بریدن» و Phobosبه معنای «ترس یا بیزاری عمیق» ریشه گرفته است. برای بسیاری از کودکان، کوتاه کردن مو به‌ویژه برای نخستین بار تجربه ناخوشایندی است که اضطراب شدیدی را در آن‌ها ایجاد می‌کند. این نوع هراس یا فوبیای صادقانه و عمیق معمولا به قدری شدید است که آرامش روانی او و کل خانواده را بر هم می‌زند. رسیدگی نکردن به این موضوع، می‌تواند بر ویژگی‌های فردی و ظاهری کودک اثری جدی بگذارد و همچنین، اعتماد به‌نفس و عزت نفس او را در طول زندگی دچار اختلال کند.
دلایل ترس کودک از آرایشگاه چیست؟
ترس کودک از آرایشگاه می‌تواند از عوامل متعددی ناشی شود. از این میان، می‌توان موارد زیر را برشمرد:
• یک تجربه آسیب‌زا را پشت سر گذاشته است
بچه‌ای که در گذشته اتفاق ناخوشایندی را تجربه کرده و از این طریق، به صورت روانی یا فیزیکی آسیب دیده باشد، احتمالا اعتمادش را به بزرگ‌ترها از دست میدهد. به این ترتیب، او از موقعیت‌های ناآشنا می‌ترسد و نگران آن است که شاید شرایط با مشابهی مواجه شود.
• از بی‌حرکت ماندن می‌ترسد
هنگامی که شما فرزندتان را به آرایشگاه می‌برید تا موهای‌اش را کوتاه کنید مطمئنا به او تذکر می‌دهید که بی‌حرکت بماند تا دچار آسیب و بریدگی نشود. این موضوع، اغلب کودکان را دچار واهمه می‌کند. چرا که بی‌حرکت ماندن برای بچه‌ها کار دشواری است. بنابراین، او عمیقا نگران می‌شود که شاید نتواند خودش را کنترل کند؛ تکان بخورد و غفلتا دچار آسیب شود.
• از اشیا تیز یا پر سر و صدا می‌ترسد
دیدن ابزارهای تیز و برنده یا دستگاه‌های پر سر و صدا و متنوعی که در دسترس بزرگسالان قرار دارند هم می‌تواند موجب نگرانی شدید و احساس ناامنی در کودک شود. واقعیت این است که بسیاری از بچه‌ها از صداهای بلند می‌ترسند و اعتماد چندانی به بزرگ‌ترها ندارند. این بی‌اعتمادی و ترس زمانی عمیق‌تر می‌شود که متوجه شوند وسایل خطرناک و مشکوکی در اختیار بزرگسالان قرار دارد. بدتر این‌که می‌بیند این ابزارهای تیز و تیغه‌های ترسناک را باید برای مدتی در اطراف سر و صورت‌اش تحمل کند.
• از سایر اختلالات روحی رنج می‌برد
گاهی اوقات، ترس کودک از آرایشگاه را می‌توان واکنشی به اختلالاتی مانند آگورافوبیا (Agoraphobia) دانست. آگورافوبیا یا بَرزَن هراسی نوعی اختلال اضطرابی است که در مکان‌های شلوغ و موقعیت‌های اجتماعی بروز می‌کند. کودکانی که از این نوع اختلال رنج می‌برند در صورت قرار گرفتن در موقعیت‌های خاص دچار ترس و اضطراب شدیدی می‌شوند.
• درباره ظاهر جدیدش نگران است
بسیاری از بچه‌ها در خانه، مهدکودک و مدرسه با قلدری‌های آشکار و پنهان اطرافیان دست و پنجه نرم می‌کنند. در اغلب مواقع، کافی است فرزندتان مدل موهای‌اش را عوض کند تا به هدف مناسبی برای تمسخر و قلدری اطرافیان تبدیل شود. اگر کودک برای یک‌بار هم که شده چنین مشکلی را تجربه کرده باشد طبیعتا از تکرار آن واهمه خواهد داشت.
• از فضاهای جدید و افراد ناشناس واهمه دارد
ترس کودک از آرایشگاه گاهی اوقات از بیگانه بودن با محیط و رویارویی با افراد نا آشنا سرچشمه می‌گیرد. اغلب بچه‌ها و حتی بسیاری از بزرگ‌ترها با این مشکل دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
نشانه‌های ترس کودک از آرایشگاه چیست؟
• به‌شدت گریه می‌کند، می‌لرزد و فریاد می‌زند. در چنین شرایطی، کودک تنها با تصور این‌که قرار است بی‌حرکت روی صندلی بنشیند و انواع تیغ و قیچی را در اطراف سر و گردن‌اش ببیند دچار اضطراب وحشتناکی می‌شود.
• از نشستن در یک نقطه و بی‌حرکت ماندن امتناع می‌کند. به‌طوری که گاهی لازم است چند نفر او را محکم بگیرند تا بالاخره بتوانند موهای‌اش را مرتب کنند.
• ترس از آرایشگاه در برخی از پسربچه‌ها به‌اندازه‌ای شدید است که ترجیح می‌دهند موهای‌شان را بلند کنند. تا جایی که حتی تمسخر اطرافیان هم روی آن‌ها تاثیری ندارد و همچنان با قاطعیت از کوتاه کردن مو شانه خالی می‌کنند.
• برخی از دختر بچه‌ها هم به‌قدری از آرایشگاه می‌ترسند که ترجیح می‌دهند موهای‌شان را خیلی کوتاه یا خیلی بلند نگهدارند.
برای مقابله با ترس کودک از آرایشگاه چه باید کرد؟
۱. حساسیت‌های فرزندتان را بشناسید و با آن‌ها کنار بیایید
به رسمیت شناختن حساسیت‌ها، ترس‌ها و ویژگی‌های فردی کودک را می‌توان نخستین گامی دانست که به بهبود انواع اختلالات کمک می‌کند. برای این منظور، لازم است احساسات فرزندتان را نام‌گذاری کرده و به او کمک کنید که آن‌ها را بشناسد و برای برطرف کردن‌شان اقدام کند.
۲. به آرایشگاه‌های ویژه کودکان مراجعه کنید
در صورت امکان، برای کاهش ترس کودک از آرایشگاه او را به سالن‌هایی ببرید که به‌طور اختصاصی برای بچه‌ها طراحی شده‌اند. در این مکان‌ها معمولا آرایشگران باتجربه‌ای کار می‌کنند که به‌خوبی با روش برخورد با بچه‌ها آشنایی دارند. فضای این قبیل سالن‌ها به‌طور معمول به‌گونه‌ای طراحی شده که کودک از وقت‌گذرانی در آن‌ها لذت می‌برد. صندلی‌ها و ابزارهای ویژه بچه‌ها، نمایش کارتون، وجود انواع اسباب‌بازی‌ها، وسایل سرگرمی و بادکنک‌ها، پذیرایی از کودک با انواع تنقلات و خوراکی‌های جالب همگی از جمله مواردی هستند که حضور در این مکان‌ها را برای فرزندتان دلپذیر کرده و به او کمک می‌کنند تا کم‌کم بر ترس‌اش غلبه کند.
۳. موهای کودک را در منزل کوتاه کنید
کوتاه کردن موها در منزل یکی از راهکارهای موثری است که ترس کودک از آرایشگاه را کاهش میدهد. انجام این کار به‌ویژه در سال‌های ابتدایی زندگی فرزندتان به سادگی امکان‌پذیر است. چرا که در خلال بازی به راحتی می‌توانید ظاهرش را مرتب کنید.
۴. از موسیقی استفاده کنید
برای کاهش ترس کودک از آرایشگاه و غلبه بر صدای سشوار و همهمه محیط می‌توانید روی گوش فرزندتان هدفون بگذارید و برای‌اش ترانه‌های کودکانه یا موسیقی آرامش‌بخش پخش کنید.
۵. مراقب باشید فرزندتان خسته یا گرسنه نباشد
خستگی، گرسنگی و بیماری از عوامل تاثیرگذاری هستند که حساسیت و ترس کودک از آرایشگاه را افزایش می‌دهند. بنابراین، پیش از مراجعه به سالن و اقدام برای کوتاه کردن موها حتما اطمینان حاصل کنید که فرزندتان به‌اندازه کافی استراحت کرده و غذایش را خورده باشد. در مواقع تب، گوش درد یا دندان درآوردن کودک به‌طور جدی از مراجعه به مکان‌های شلوغ خودداری کرده و به او اجازه دهید دوره بیماری‌اش را با آرامش کامل در منزل سپری کند.
۶. با فرزندتان خرید کنید
کودک را همراه خود به فروشگاه ببرید و اجازه بدهید برس و لباس مورد علاقه‌اش را انتخاب کند و با افراد کوچه و بازار تعامل داشته باشد. خوب است محصولات آرایشی و بهداشتی مختلف را بررسی کرده و برای مثال، یک لاک ناخن خوش‌رنگ یا وسیله دلخواه دیگری را خریداری کند. این روش تا اندازه زیادی به آرام کردن بچه‌ها کمک می‌کند و ترس آن‌ها را کاهش میدهد.
۷. خوراکی‌های مورد علاقه فرزندتان را به‌همراه داشته باشید
در هنگام مراجعه به آرایشگاه لازم است برخی از خوراکی‌های مورد علاقه کودک را به‌همراه داشته باشید. با انجام این کار، با گرسنگی بچه مقابله کرده و حواس‌اش را از اتفاقات محیط پرت می‌کنید.
۸. تکنیک‌های آرامش‌بخش را به فرزندتان آموزش دهید
برای کاهش ترس کودک از آرایشگاه لازم است به او آموزش دهید از تکنیک‌هایی مانند تنفس شکمی استفاده کند. برای این منظور، به بچه یاد بدهید که در صورت واهمه از کوتاه کردن مو یا هر موقعیت دیگری می‌تواند چشم‌های‌اش را ببندد و به‌آرامی و به‌طور مکرر نفس عمیق بکشد.
۹. از محدوده دید کودک خارج نشوید
با توجه به ترس اغلب بچه‌ها از محیط‌ها و افراد نا آشنا، لازم است در طول حضور در سالن حتما تمام مدت در معرض دید فرزندتان قرار بگیرید. در صورت امکان، خوب است یکی از دوستان یا اقوام مورد علاقه بچه هم شما را همراهی کنند. به این ترتیب، احساس اعتماد به‌نفس و امنیت در فرزندتان تقویت خواهد شد.
نکات کاربردی برای کم کردن ترس کودک از آرایشگاه
• در محیط امن خانه فرزندتان را با قیچی، سشوار و اسپری آب‌پاش آشنا کرده و گاه‌وبی‌گاه با مراقبت کامل با این وسایل بازی کنید. در طول بازی لازم است شخصا کودک را همراهی کنید و مواظب باشید خطری او را تهدید نکند.
• هر چند وقت یک‌بار، کودک را همراه خودتان را به آرایشگاه ببرید تا فقط روال کار را تماشا کند و با آرایشگر مورد اعتمادتان آشنا و صمیمی شود.
• برای آشنایی کودک با روند کار و به‌منظور ریختن ترس‌اش از ویدیوها و تصاویر آنلاین استفاده کنید. با انجام این کار به کودک نشان می‌دهید که سایر بچه‌ها در همه نقاط دنیا با استفاده از همین ابزارها موهای‌شان را کوتاه و مرتب می‌کنند.
• فرزندتان را با ابزارهایی مانند سشوار و قیچی آشنا کنید و طرز کار و موارد ایمنی هر یک را برای‌اش شرح دهید.
• روزانه چندین بار موهای فرزندتان را شانه کنید. برای باز کردن گره‌ها و ممانعت از ایجاد تجربه نامطلوب، لازم است از اسپری آب یا محصولات نرم‌کننده یا گره بازکن استفاده کنید.
• در صورت بی‌تابی، گریه و زاری و همکاری نکردن کودک هرگز عصبانی نشوید و داد و بی‌داد نکنید. این قبیل واکنش‌ها ترس بچه را از شرایط شدیدتر می‌کنند.
• مهم است بدانید ترس فرزندتان کاملا عادی است. برای برطرف کردن این میزان واهمه لازم است قدم‌های کوچک بردارید و به افزایش اعتماد به‌نفس کودک کمک کنید.
• در صورت مشاهده نخستین نشانه‌های پیشرفت حتما از سیستم پاداش‌دهی استفاده کنید. یعنی، برای هر نوع همکاری بچه جایزه کوچک و خوشایندی را در نظر بگیرید. به این ترتیب، فرزندتان به‌تدریج تشویق می‌شود واکنش‌های خود را کنترل کند و بهبود بخشد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر با هیچ ترفندی نمی‌توانید به کاهش ترس کودک از آرایشگاه غلبه کنید؛ در صورتی‌که احساس می‌کنید این اضطراب با اختلالات دیگر روانی رابطه دارد یا اگر استرس بچه به اندازه‌ای زیاد است که الگوی خواب، خوراک و زندگی روزانه او را تحت تاثیر قرار داده است؛ حتما باید در اسرع وقت به پزشک یا مشاور مراجعه کنید.
سخن آخر
در این مطلب، تلاش کردیم ضمن برشمردن دلایل ترس کودک از آرایشگاه راهکارهای مناسبی را برای غلبه بر این مشکل به شما معرفی کنیم. نظر شما چیست؟ آیا برای کاهش این اضطراب روش موثر دیگری را می‌شناسید؟ چگونه فرزندتان را متقاعد می‌کنید که همراه‌تان به آرایشگاه بیاید؟ ممنون می‌شویم دیدگاه‌ها و تجربیات‌تان را در بخش «نظرات کاربران» با ما و دیگر خوانندگان در میان بگذارید.
