در این مطلب، قصد داریم بررسی کنیم که چرا نباید در بارداری مشروبات الکلی بنوشیم؟ بنابراین، اگر باردار هستید؛ یا اگر قصد دارید در آینده نزدیک بچه‌دار شوید، پیشنهاد می‌کنیم خواندن این مقاله را از دست ندهید.
خانم‌های باردار و افرادی که قصد دارند در آینده نزدیک حامله شوند حداقل تا زمان تولد نوزادشان باید به‌طور کامل از نوشیدن الکل خودداری کنند. برخلاف دستورالعمل‌های مختلفی که برخی از افراد غیر حرفه‌ای ارائه می‌کنند، مصرف هر نوع نوشیدنی الکلی با هر میزان الکل در دوران بارداری می‌تواند زیان‌آور باشد. براساس نظر کارشناسان و متخصصان، نوشیدن الکل در دوران بارداری حتی در مقادیر بسیار کم هم می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری را برای جنین ایجاد کند. بنابراین، اگر به‌صورت ناخواسته و بدون برنامه‌ریزی باردار شده‌اید؛ یا اگر احتمال می‌دهید حامله باشید، لازم است از همین امروز مشروبات الکلی را کنار بگذارید و حداقل در طول دوره بارداری از مصرف آن خودداری کنید.
چرا نوشیدن الکل در بارداری خطرناک است؟
ممکن است بپرسید: «چرا نباید در بارداری مشروبات الکلی بنوشیم؟» یا «نوشیدن الکل چه خطراتی را می‌تواند برای جنین ایجاد کند؟» پیش از پاسخ دادن به این پرسش‌ها، خوب است بدانید که الکل موجود در خون مادر از طریق بند ناف به جنین منتقل می‌شود. مصرف الکل در دوران بارداری می‌تواند باعث سقط جنین، مرده‌زایی و ایجاد انواع ناتوانی‌های جسمی، رفتاری و ذهنی مادام‌العمر شود. این اثرات و مشکلات را اصطلاحا ناهنجاری‌های جنینی ناشی از الکل یا آثار جنینی الکل (FASDs) می‌نامند.
کودکان مبتلا به FASD چه ویژگی‌هایی دارند؟
- برخی ویژگی‌های غیر طبیعی در ناحیه صورت
- کوچک بودن اندازه سر
- کوتاه بودن قد بیشتر از حد متوسط
- وزن کم پایین‌تر از حد نرمال
- نامتناسب بودن اندام‌ها
- بیش فعالی
- اختلال نقص توجه
- ضعیف بودن حافظه
- مشکلات تحصیلی به ویژه در زمینه ریاضیات
- ناتوانی‌های یادگیری
- تاخیر در گفتار و و کسب مهارت‌های کلامی
- ناتوانی ذهنی یا بهره هوشی پایین
- ضعیف بودن مهارت‌های استدلالی
- مشکلات خواب و مکیدن در کودکی
- مشکلات بینایی یا شنوایی
- مشکلات قلب، کلیه یا استخوان‌ها
نوشیدن چه میزان الکل در بارداری خطرناک است؟
پیش‌تر هم گفتیم که به خانم‌های باردار توصیه می‌شود در طول دوره بارداری از مصرف انواع نوشیدنی‌های الکلی حتی با درصد الکل بسیار پایین اجتناب کنند.
نوشیدن الکل در کدام مرحله از بارداری خطرناک است؟
هیچ زمان مطمئنی برای مصرف الکل در دوران بارداری وجود ندارد. نوشیدن الکل در تمام چرخه حاملگی از جمله روزهای ابتدایی یعنی پیش از آن‌که فرد از بارداری خود آگاهی داشته باشد هم می‌تواند مشکلاتی را برای کودک ایجاد کند. بنابراین، به افرادی که قصد دارند بچه‌دار شوند توصیه می‌شود درست از زمان تصمیم‌گیری و اقدام برای حاملگی از مصرف الکل حتی به میزان اندک خودداری کنند.
خطرات الکل در سه ماهه نخست بارداری
مصرف الکل در سه ماهه اول بارداری می‌تواند موجب به‌وجود آمدن ویژگی‌های غیر عادی در صورت جنین شود. به‌علاوه، مشکلات رشد و سیستم عصبی مرکزی هم از دیگر ناهنجاری‌هایی هستند که ممکن است در اثر مصرف الکل در دوران بارداری ایجاد شوند. از این جمله، می‌توان به پایین بودن وزن نوزاد در هنگام تولد و مشکلات رفتاری اشاره کرد. در طول حاملگی، مغز کودک در حال رشد است و در هر زمانی از چرخه حاملگی می‌تواند تحت تاثیر الکل قرار گیرد و به‌شدت آسیب ببیند. یادتان باشد، هرگز برای متوقف کردن مصرف مشروبات الکلی در دوره بارداری دیر نیست. با انجام این کار می‌توانید به سلامت و تندرستی خود و فرزندتان کمک کنید.
آیا الکل می‌تواند موجب سقط جنین شود؟
مطالعات نشان می‌دهند، مصرف الکل در دوران بارداری به‌تدریج خطر سقط جنین را افزایش می‌دهد. براساس تحقیقات، هر بار نوشیدن الکل می‌تواند احتمال این ضایعه را بیشتر کند.
نوشیدن الکل برای زنان باردار چه خطراتی دارد؟
مصرف الکل علاوه بر ایجاد ناهنجاری‌ها و مشکلات گوناگون در جنین می‌تواند برای سلامت خود مادران باردار هم خطرآفرین باشد. این خطرات عبارتند از:
- استفراغ و کم‌آبی شدید بدن
- بالا رفتن فشار خون
- کاهش جذب ویتامین‌ها، املاح معدنی و مواد مغذی موجود در خوراکی‌ها و ایجاد فقر غذایی
- افزایش احتمال ابتلا به دیابت بارداری
آیا در زمان شیردهی می‌توانم الکل مصرف کنم؟
خیر. الکل می‌تواند وارد شیر مادر شود و از این طریق به بدن نوزاد برسد. این امر ممکن است بر رشد جسمانی و شناختی فرزندتان تاثیر بگذارد و الگوی خواب و تغذیه او را دچار اختلال کند.
مصرف الکل توسط پدران چه مشکلاتی را برای بارداری ایجاد می‌کند؟
براساس مطالعات، مصرف مداوم الکل می‌تواند کیفیت اسپرم را به میزان قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. این امر شانس باردار شدن زوج‌ها را کاهش می‌دهد. همچنین، نوشیدن الکل توسط مرد قبل از لقاح می‌تواند مشکلات جسمانی و شناختی متعددی را برای کودک به‌همراه داشته باشد. بنابراین، به زوج‌ها توصیه می‌شود حداقل ۳ ماه قبل از اقدام به بارداری از نوشیدن الکل اجتناب کنند.
به‌علاوه، مطالعات نشان می‌دهند که پرهیز شریک زندگی می‌تواند احتمال مصرف الکل توسط زنان را در دوران بارداری کاهش دهد یا اساسا منتفی کند. طبیعتا وقتی زنان باردار از اطرافیان‌شان حمایت کافی بگیرند و همراهی آن‌ها را مشاهده کنند، آسان‌تر می‌توانند مصرف الکل را کنار بگذارند.
علائم مصرف الکل در هنگام بارداری
با توجه به آمارها، اغلب زنان به محض این‌که متوجه بارداری می‌شوند مصرف الکل را کاهش می‌دهند یا آن را کاملا متوقف می‌کنند. با این حال، برخی از خانم‌ها به اختلال مصرف الکل (AUD) مبتلا هستند و پس از آگاهی از بارداری هم ممکن است به نوشیدن مشروبات الکلی ادامه دهند. کافی است به رفتار این گروه از خانم‌ها دقت کرده و در صورت مشاهده برخی از علائم به آن‌ها کمک کنید مصرف این نوشیدنی‌ها را کنار بگذارند. این دسته از خانم‌ها معمولا:
- از دیگران فاصله می‌گیرند و از تعامل با دوستان و خانواده خودداری می‌کنند.
- در ماه‌های نخست، بارداری را انکار می‌کنند.
- زمان انجام آزمایش‌ها را طوری تنظیم می‌کنند که آثار مصرف الکل در نمونه ادرارشان مشاهده نشود.
- از مراجعه به پزشک یا سایر مراقبت‌های بارداری اجتناب می‌کنند.
با خانم بارداری که الکل مصرف می‌کند چگونه باید برخورد کرد؟
مصرف الکل در دوران بارداری معمولا ناشی از کمبود آگاهی است. بسیاری از زنان بارداری که مشروبات الکلی می‌نوشند فکر می‌کنند مصرف مقدار کم می‌تواند بی‌خطر باشد. همچنین، ممکن است شرایط و محیط زندگی آن‌ها به‌گونه‌ای باشد که نوشیدن مداوم مشروبات الکلی را طبیعی بدانند.
اگر یکی از دوستان یا عزیزان‌تان باردار است یا سعی می‌کند حامله شود و شما نگران نوشیدنش هستید، لازم است نگرانی‌تان را با او در میان بگذارید. مراقب باشید، تحت هیچ شرایطی به او برچسب نزنید و با محبت و دلسوزی کامل رفتار کنید. اطلاعات‌تان را با او به‌اشتراک بگذارید و تشویقش کنید مقاله‌های مربوط به بارداری و مصرف الکل را مطالعه کند. برای مثال، می‌توانید پیشنهاد کنید که همین مقاله را بخواند.
در صورت لزوم، او را ترغیب کنید به پزشک مراجعه کند و مشکلش را با فرد متخصصی در میان بگذارد. ممکن است پزشک برنامه درمانی خاصی را برای فرد موردنظر تجویز کرده و از این طریق، سلامت مادر و نوزاد را کنترل کند.
چگونه می‌توان با مصرف الکل در بارداری مقابله کرد؟
- پیاده‌روی، یوگا، شنا و مدیتیشن را امتحان کنید.
- تا جای ممکن آب‌میوه بنوشید.
- به‌جای آب از آب گازدار استفاده کنید.
- با استفاده از طعم‌دهنده‌های طبیعی، آب نوشیدنی را خوشمزه‌تر و گواراتر کنید.
- از معاشرت با دوستان، آشنایان و اقوام الکلی خودداری کنید.
- تمام مشروبات الکلی را از منزل خارج کرده و تهیه مجدد آن را قدغن کنید.
- در صورت لزوم از یک پزشک یا درمان‌گر حرفه‌ای کمک بخواهید.
سخن آخر
در این مطلب، تلاش کردیم به این سوال که «چرا نباید در بارداری مشروبات الکلی بنوشیم؟» پاسخ دهیم. نظر شما چیست؟ آیا در این زمینه تجربه‌ای دارید؟ ممنون می‌شویم، دیدگاه‌ها و تجربه‌هایتان را در بخش «نظرات کاربران» با ما و دیگر خواننده‌ها در میان بگذارید.
