در این مطلب، قصد داریم ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین را با شما به‌اشتراک بگذاریم. اگر قصد دارید باردار شوید و هنوز موفق به ترک سیگارتان نشده‌اید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را مطالعه کنید.
ترک سیگار یکی از مهم‌ترین و عملی‌ترین اقداماتی است که سلامت بارداری شما را تضمین می‌کند. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)، حدود ۱۳ درصد از زنان در سه ماه آخر بارداری خود سیگار می‌کشند. استعمال دخانیات در تمام مقاطع حاملگی می‌تواند عوارض مادام‌العمری برای کودکتان به‌همراه داشته باشد. بنابراین، اگر قبل از حاملگی کشیدن سیگار را کنار نگذاشته‌اید، لازم است همین امروز برای ترک آن اقدام کنید.
ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین چیست؟
- افزایش خطر تولد نوزاد نارس یا تولد نوزاد با وزن کم
- زایمان زودرس قبل از هفته سی‌وهفتم بارداری
- سقط جنین
- مرگ داخل رحمی جنین یا مرده‌زایی
- ایجاد عارضه شکاف کام و سایر نقایص مادرزادی جنین
- کاهش میزان اکسیژن دریافتی جنین از طریق جفت
- احتمال جدا شدن جفت
- احتمال بروز عارضه جفت سرراهی
- بالا رفتن ضربان قلب جنین
- احتمال ابتلای نوزاد به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد (SIDS)
- بروز ناتوانی‌های یادگیری
- مشکلات رفتاری
- افزایش خطر ابتلای نوزاد به مشکلات تنفسی-ریوی و حملات آسم
- احتمال قرارگیری نوزاد در معرض عفونت‌های مکرر
نکته:
براساس برخی شواهد، عادت سیگار کشیدن می‌تواند از نسلی به نسل دیگر انتقال یابد. مطالعات نشان می‌دهند، آمار فرزندان سیگاری در خانواده‌هایی که دخانیات مصرف می‌کنند به شکل قابل توجهی در حال افزایش است. یعنی، وقتی مادر در دوران بارداری سیگار می‌کشد ممکن است برخی از فاکتورهای بیولوژیکی در رحم تشکیل شوند. به عبارت دیگر، سیگار کشیدن در دوران بارداری نه تنها سلامت جنین‌تان را در معرض خطر قرار می‌دهد؛ بلکه احتمال سیگاری شدن فرزندتان را در آینده افزایش می‌دهد.
سقط جنین و مرده‌زایی
افزایش احتمال سقط جنین و مرده‌زایی از مهم‌ترین ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین به حساب می‌آید. پایان غیر منتظره دوران بارداری و از دست رفتن جنین یک ضایعه بسیار غم‌انگیز است. سقط جنین معمولا در سه ماهه اول بارداری اتفاق می‌افتد. با این حال، در موارد نادر ممکن است بعد از هفته بیستم بارداری هم این اتفاق بیفتد. در این صورت، این عارضه را مرده‌زایی می‌نامند. براساس مطالعات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC)، سیگار کشیدن احتمال سقط جنین و مرده‌زایی و همچنین، کند شدن رشد جنین و مشکلات جفت را افزایش می‌دهد. این اتفاق‌ها از مواد شیمیایی خطرناک موجود در سیگار ناشی می‌شوند.
حاملگی خارج رحمی
براساس تحقیقات، نیکوتین می‌تواند باعث ایجاد انقباض در لوله‌های فالوپ شود. این انقباضات می‌توانند از عبور جنین و قرارگیری آن در فضای داخل رحم جلوگیری کرده و موجب بارداری خارج از رحم شوند. این اتفاق زمانی روی می‌دهد که یک تخمک بارور شده در خارج از رحم، یعنی در لوله فالوپ یا در شکم کاشته می‌شود. در این شرایط، جنین باید خارج شود؛ در غیر این صورت ممکن است زندگی مادر به خطر بیفتد.
جدا شدن جفت
جفت یکی از حیاتی‌ترین ساختارهایی است که در دوران بارداری شکل می‌گیرد تا مواد مغذی و اکسیژن جنین را تامین کند. سیگار کشیدن به روش‌های گوناگونی می‌تواند سلامت جفت را با خطر مواجه کند. یکی از این خطرات، جدا شدن جفت است. این به معنای آن است که جفت قبل از زایمان از رحم جدا می‌شود. جدا شدن جفت می‌تواند با خونریزی شدید همراه باشد و زندگی مادر و نوزاد را تهدید کند. لازم است بدانید، هیچ روش جراحی یا درمانی برای اتصال مجدد جفت به رحم وجود ندارد. مراقبت‌های فوری پزشکی ممکن است به افزایش شانس زایمان سالم با وجود جدا شدن جفت کمک کنند.
جفت سرراهی
بروز عارضه جفت سرراهی یکی از ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین به حساب می‌آید. در دوران بارداری، جفت معمولا در سمت بالای رحم رشد می‌کند. به این ترتیب، دهانه رحم آزاد می‌ماند تا در هنگام زایمان باز شده و نوزاد بدون هیچ مشکلی از آن خارج شود. عارضه جفت سرراهی به معنای آن است که جفت در قسمت پایینی رحم باقی می‌ماند و دهانه رحم را به طور جزئی یا کامل می‌پوشاند. در این شرایط، معمولا جفت پاره شده و موجب خونریزی شدید می‌شود. این عارضه، جنین را از مواد مغذی حیاتی و اکسیژن محروم می‌کند.
زایمان زودرس
زایمان زودرس یکی از جدی‌ترین ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین به حساب می‌آید. این اتفاق موجب بروز خطرات گوناگونی برای نوزاد می‌شود. این خطرات عبارتند از:
- اختلالات بینایی و شنوایی
- ناتوانی ذهنی
- مشکلات یادگیری و رفتاری
- عوارض منجر به مرگ نوزاد
وزن کم نوزاد در هنگام تولد
یکی از ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین این است که می‌تواند موجب پایین آمدن وزن نوزاد در هنگام تولد شود. توجه داشته باشید، این فقط به معنای به دنیا آوردن یک نوزاد کوچک نبوده و می‌تواند موجب به‌وجود آمدن برخی از ناتوانی‌ها و مشکلاتی شود که با سلامت نوزاد در ارتباط هستند. از این میان، می‌توان موارد زیر را برشمرد:
- تاخیر رشد
- فلج مغزی
- مشکلات شنوایی یا بینایی
- در موارد شدید، مرگ نوزاد
نکته:
براساس تحقیقات، ترک کردن سیگار قبل از باردار شدن می‌تواند در کاهش خطر تولد نوزاد با وزن کم تاثیرگذار باشد. حتی ترک دخانیات در طول دوره بارداری هم می‌تواند احتمال تولد نوزادانی با وزن کم را به شکل قابل توجهی کاهش دهد.
نقایص مادرزادی
سیگار کشیدن در دوران بارداری خطر تولد نوزاد با نقص مادرزادی را افزایش می‌دهد. نقایص مادرزادی قلب نوزاد و بروز مشکلات ساختاری در این عضو حیاتی از شایع‌ترین انواع این مشکلات به حساب می‌آیند. از دیگر مشکلات سلامتی مرتبط با سیگار کشیدن در دوران بارداری می‌توان به ایجاد شکاف لب و شکاف کام اشاره کرد.
قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران چگونه می‌تواند بر مادر و جنین تاثیرگذار باشد؟
وقتی صحبت از ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین به میان می‌آید لازم است قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران را هم در نظر داشته باشید. جالب است بدانید، دود ناشی از استعمال دخانیات دیگران در مقایسه با سیگاری که خود شخص می‌کشد حاوی مواد زیان‌آور بیش‌تری است. بنابراین، حتی اگر خودتان دخانیات مصرف نمی‌کنید و دائما در معرض دود سیگار اطرافیان‌تان هستید ممکن است با خطر تولد نوزاد کم وزن، نوزاد مبتلا به نقایص مادرزادی و سایر عوارض خطرناک بارداری قرار بگیرید. یادتان باشد، دود سیگار از دریچه‌ها و زیر درها عبور می‌کند و همچنان می‌تواند موجب به‌وجود آمدن مشکلات تنفسی در نوزادان و مادران شود.
چگونه می‌توانم از قرارگیری در معرض دود سیگار اطرافیانم اجتناب کنم؟
- اجازه ندهید کسی در خانه شما سیگار بکشد.
- اجازه ندهید کسی در ماشین شما سیگار بکشد.
- افراد سیگاری را تشویق کنید در تراس، حیاط یا هر فضای باز دیگری در خارج از منزل سیگار بکشند. در عین حال، آن‌ها را تشویق کنید که در هنگام مصرف دخانیات یک ژاکت، کت یا مانتو بپوشند و ترجیحا آن را بیرون بگذارند.
- کودکتان را از مکان‌هایی که افراد در آن‌جا سیگار می‌کشند دور نگه‌دارید.
چگونه می‌توانم در طول بارداری یا قبل از آن سیگار را ترک کنم؟
با توجه به ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین، لازم است مصرف دخانیات را کنار بگذارید. خوشبختانه، برنامه‌ها و راهکارهای زیادی وجود دارند که می‌توانند شما را برای ترک سیگار آماده کنند. برای آشنایی با این روش‌ها، بهتر است با یک پزشک متخصص یا مشاور مشورت کنید. مهم‌ترین نکاتی که ممکن است به شما در ترک این عادت کمک کنند عبارتند از:
- کبریت، فندک و زیرسیگاری خود را پنهان کنید.
- خانه خود را به یک منطقه سیگار ممنوع تبدیل کنید.
- از افرادی که سیگار می‌کشند بخواهید در اطراف شما این کار را انجام ندهند.
- مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار را به حداقل کاهش دهید؛ کافئین ممکن است میل شما به سیگار را تحریک کند.
- از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید؛ زیرا علاوه بر آن‌که ممکن است برای جنین‌تان مضر باشند می‌توانند میل شما را به سیگار افزایش دهند.
- فعالیت‌های دیگری را جایگزین سیگار کشیدن کنید.
- مواقعی که میل به سیگار کشیدن دارید، خوب است آدامس بدون قند بجوید.
- فعال بمانید تا ذهن خود را از سیگار کشیدن دور نگه دارید.
- پیاده‌روی کنید؛ ورزش کنید؛ کتاب بخوانید یا سرگرمی جدیدی را امتحان کنید.
- به یک گروه حمایتی یا برنامه ترک سیگار بپیوندید.
- از حضور در کافی‌شاپ‌ها و کلوپ‌ها و سایر مکان‌هایی که افراد در آن سیگار می‌کشند، خودداری کنید.
آیا در دوران بارداری می‌توانم از محصولات جایگزین نیکوتین استفاده کنم؟
آدامس‌ها و پچ‌های حاوی نیکوتین با آزاد کردن این ماده در جریان خون به ترک سیگار کمک می‌کنند. با این حال، ایمنی این محصولات در زمان بارداری هنوز کاملا ارزیابی نشده است. بنابراین، بهتر است از مصرف این مواد هم در دوران بارداری خودداری کنید.
هنگام ترک سیگار در دوران بارداری چه احساسی خواهم داشت؟
به‌منظور جلوگیری از ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین، توصیه می‌کنیم سیگار را ترک کنید. کافی است چند روز سیگار نکشید تا فواید آن را احساس کنید. پس از ترک سیگار، ضربان قلب شما و کودکتان به حالت عادی باز می‌گردد و احتمال بروز مشکلات تنفسی در نوزادتان کم‌تر می‌شود.
با این حال، با توجه به عادت کردن بدن‌تان به دریافت نیکوتین ممکن است نشانه‌های ترک را تجربه کنید. چرا که نیکوتین یک ماده اعتیادآور است. بنابراین، ممکن است هوس سیگار داشته باشید؛ تحریک‌پذیر باشید؛ احساس گرسنگی شدید کنید؛ سرفه کنید؛ سردرد داشته باشید؛ یا دچار مشکل تمرکز شوید. یادتان باشد، این احساسات و علائم موقتی بوده و ظرف ۱۰ تا ۱۴ روز از بین می‌روند.
در هنگام بروز این نشانه‌ها لازم است کنترل خود را حفظ کرده و به دلایل موجهی فکر کنید که شما را برای ترک سیگار تشویق کرده‌اند. به خودتان یادآوری کنید، بروز این علائم به معنای آن است که بدن‌تان سیر بهبودی را طی می‌کند. یعنی، بدن شما در حال عادت کردن به شرایط عادی و بدون سیگار است. به خاطر داشته باشید، تحمل و درمان این علائم به مراتب ساده‌تر از کنار آمدن با بیماری‌هایی است که در اثر سیگار کشیدن ایجاد می‌شوند.
سخن آخر
در این مطلب، تلاش کردیم ضررهای کشیدن سیگار در دوران بارداری برای جنین را با شما در میان بگذاریم. طبیعتا، مصرف دخانیات می‌تواند سلامت مادران را نیز با مشکل مواجه کند. نظر شما چیست؟ شما برای ترک سیگار در دوره بارداری و قبل از آن چه مراحلی را پشت سر گذاشته‌اید؟ ممنون می‌شویم دیدگاه‌ها و تجربیات‌تان را در بخش «نظرات کاربران» با ما به اشتراک بگذارید.
