در این مطلب، قصد داریم درباره روش‌های آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه صحبت کنیم. اگر شما هم فرزند خردسالی دارید که به‌زودی قرار است به مدرسه برود، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را مطالعه کنید.
این روزها، اغلب والدین بچه‌های خردسال‌شان را در مهدکودک، کودکستان، دوره‌های پیش‌دبستانی ثبت‌نام می‌کنند. این امر روند آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه را به مراتب ساده‌تر میکند. با این حال، هنوز هم کودکانی وجود دارند که روز اول دبستان را با گریه‌وزاری و ترس و دلهره سپری می‌کنند. گاهی میزان این اضطراب به‌اندازه‌ای زیاد است که والدین مجبور می‌شوند چند روزی در حیاط یا پشت درهای بسته دبستان منتظر بمانند تا به‌محض بی‌قراری کودک به احوال او رسیدگی کنند.
چرا باید کودک را برای روز اول مدرسه آماده کنیم؟
به‌کارگیری روش‌های موثر آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه از این جهت ضرورت دارد که به آرامش فرزندتان کمک میکند و میزان اضطراب او را کاهش می‌‌دهد. از آن‌جا که شروع دوران تحصیل یک تجربه کاملا جدید است باید از چند هفته قبل وقت بگذارید و بچه را از نظر ذهنی برای این رویداد مهم آماده کنید. اغلب کودکان درباره دبستان و قوانین مدرسه تصور روشنی ندارند و نمی‌دانند دقیقا باید انتظار چه چیزی را داشته باشند. این موضوع، آن‌ها را دچار استرس میکند. کافی است اضطراب جدایی از والدین را هم به این دلهره اضافه کنید تا حجم نگرانی از محدوده تحمل کودک خارج شود. در ادامه، برخی از راهکارهای آماده‌سازی بچه‌ها را برای آغاز تحصیل با شما به‌اشتراک می‌گذاریم.
موثرترین روش‌های آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه چیست؟
روال مدرسه را برایش توضیح دهید
برای فرزندتان درباره نحوه برگزاری کلاس‌ها، تعداد بچه‌ها، زنگ تفریح و بازی‌های مدرسه توضیح دهید. در ضمن، حتما به او بگویید که پس از گذشت چند ساعت دنبالش می‌روید و او را به منزل بازمی‌گردانید. مراقب باشید درباره مواردی که اطمینان ندارید به او هیچ قولی ندهید. برای مثال، نیازی نیست به او بگویید: «همون روز اول یه دوست خوب پیدا می‌کنی» یادتان باشد، اگر تجربه اولیه فرزندتان با انتظارات او مطابقت نداشته باشد، ممکن است مدرسه برایش ترسناک به نظر برسد.
فرزندتان را با آموزگارش آشنا کنید
حتما قبل از شروع مدرسه، فرزندتان را با آموزگارش آشنا کنید. جشن غنچه‌ها یکی از مراسم مبتکرانه‌ای است که برای همین منظور طراحی شده است. این جشن معمولا درست یک روز قبل از شروع مدرسه برای کلاس اولی‌ها برگزار می‌شود. اغلب بچه‌ها همراه با والدین‌شان در این رویداد شرکت می‌کنند تا با فضای مدرسه، کلاس درس و آموزگارشان آشنا شوند. بنابراین، حتما با فرزندتان در این مراسم شرکت کرده و با معلمش گفت‌وگو کنید. به گفته روانشناسان، اگر کودک متوجه شود که شما به آموزگارش اعتماد دارید و با او صمیمی هستید، راحت‌تر می‌تواند او را بپذیرد و با مقرراتش کنار بیاید.
از مدرسه بازدید کنید
قبل از شروع سال تحصیلی حتما فرزندتان را به مدرسه و کلاس درس ببرید و فعالیت‌های روزمره را برایش توضیح دهید. روانشناسان توصیه می‌کنند حتما نام مدرسه را به او بگویید و حداقل از یک هفته قبل روند آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه را آغاز کنید. علاوه بر این‌ها، خوب است هر روز به بهانه‌ای از کنار ساختمان مدرسه عبور کرده و به فرزندتان یادآوری کنید که به‌زودی برای تحصیل، بازی و ماجراجویی به آن‌جا خواهد رفت.
بچه‌ها را با هم آشنا کنید
در صورت امکان، خوب است نگاهی به فهرست هم‌کلاسی‌های فرزندتان بیندازید و با خانواده‌های آن‌ها ارتباط برقرار کنید. برای مثال، قبل از شروع سال تحصیلی می‌توانید همگی همراه بچه‌ها به پیک‌نیک یا پارک بروید تا آن‌ها با هم آشنا بشوند و بازی کنند. دیدن چهره‌های آشنا در روز اول مدرسه بسیار دلگرم‌کننده است و به شکل قابل توجهی می‌تواند اضطراب جدایی از والدین و ترس از ناشناخته‌ها را کاهش دهد.
آرام و مطمئن باشید
در روزهای قبل از شروع مدرسه، اگر دائما از فرزندتان بپرسید: «می‌ترسی؟ نگرانی؟ اصلا نترس. مدرسه که ترس نداره» مطمئنا باعث افزایش اضطراب او خواهید شد. در عوض، لازم است با لحنی شاد، مثبت و توام با آرامش درباره مدرسه صحبت کنید و به فرزندتان اطمینان دهید همه‌چیز به‌خوبی پیش خواهد رفت و در صورت نیاز خیلی زود خودتان را به او می‌رسانید.
با اجرای نمایش، وقایع روز اول را تمرین کنید
اجرای نمایش و بازی یکی از بهترین روش‌هایی است که به آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه کمک میکند. برای این منظور، می‌توانید تعدادی از عروسک‌های فرزندتان را دور اتاق بچینید و فضای کلاس درس را بازسازی کنید. پیشنهاد می‌کنیم در قالب بازی همه اتفاقات قابل پیش‌بینی آن روز اعم از برنامه کلاسی، زنگ تفریح، خوردن میان‌وعده، زنگ پایان و روند بازگشت بچه به منزل را مرور کرده و ذهن کودک را برای مواجهه با آن‌ها آماده کنید.
کتاب‌های مناسب را تهیه کنید
این روزها، کتاب‌های مختلفی وجود دارند که به‌منظور آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه طراحی شده‌اند. خوب است تعدادی از این کتاب‌های مصور را تهیه کرده و آن‌ها را برای فرزندتان بخوانید.
خرید وسایل مدرسه را به‌همراه کودک انجام دهید
خرید نوشت‌افزار یکی از شیرین‌ترین مراحل آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه به حساب می‌آید. با کمک هم یک لیست تهیه کنید و در هنگام خرید تا جای ممکن اجازه بدهید کودک‌تان لوازم مختلف را با سلیقه خودش انتخاب کند. در بازگشت به خانه هم می‌توانید او را همراهی کنید تا روی وسایل تازه خریداری‌شده‌اش برچسب‌های مختلف بزند. به این ترتیب، طی مراسمی شاد کمک‌اش می‌کنید این گنجینه جدید را شخصی‌سازی کند.
برنامه کلاسی را دریافت کنید
در صورت امکان، خوب است چند روز مانده به شروع مدرسه، برنامه کلاسی را دریافت کنید. به‌همراه فرزندتان یک نسخه رنگارنگ و بزرگ از این برنامه درسی ایجاد کنید و روی دیوار اتاق او نصب کنید. به این ترتیب، دقیق‌تر می‌توانید درباره فعالیت‌های روز نخست با فرزندتان صحبت کرده و وقایع را پیش‌بینی کنید.
از همان اول منظم بودن را به او آموزش دهید
چند روز قبل از شروع کلاس‌ها با کمک فرزندتان وسایلش را جمع‌وجور کنید و کیفش را ببندید. روپوش مدرسه‌اش را اتو کنید و کفش و جوراب و همه لوازم احتمالی را تمیز و منظم گوشه‌ای بگذارید. با انجام این‌کار به آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه کمک کرده و در عین حال، منظم بودن را از همان ابتدا به او آموزش می‌‌دهید.
به فرزندتان اطمینان دهید
قبل از شروع مدرسه با فرزندتان درباره اهمیت تحصیل، در مورد میزان عشق‌تان به او و همچنین، درباره دوستی‌های ارزشمندی صحبت کنید که در سال‌های مدرسه به‌وجود می‌آیند. حتما در روزهای قبل از آغاز کلاس‌ها مدتی با هم وقت بگذرانید و خاطرات خوبتان را از کلاس و درس با او به‌اشتراک بگذارید. با این روش، علاوه بر آماده کردن ذهن او به افزایش اعتماد به‌نفسش هم کمک می‌کنید.
به درستی با فرزندتان خداحافظی کنید
در عین حامی بودن باید یاد بگیرید به‌موقع و در زمان مناسب فرزندتان را رها کنید تا مسیر زندگیش را دنبال کند. طبیعتا در روز اول مدرسه باید او را در آغوش بگیرید و به او اطمینان دهید عمیقا دوستش دارید و منتظر می‌مانید تا به خانه برگردد. اما مراقب باشید در انجام این‌کار زیاده‌روی نکرده و مراسم خداحافظی را بیش از اندازه طولانی نکنید. در غیر این‌صورت، کودک را نگران کرده و دل‌کندنش را سخت‌تر می‌کنید.
به‌طور ناگهانی و بی‌خبر از فرزندتان جدا نشوید
بعضی از پدرها و مادرها به‌محض آن‌که شرایط را مناسب می‌بینند، تصمیم می‌گیرند دزدکی و بدون خداحافظی از فرزندشان فاصله بگیرند. آن‌ها تصور می‌کنند کودک متوجه رفتن آن‌ها نخواهد شد و با انجام این‌کار او را مستقل‌تر بار می‌آورند. اما این تفکر اشتباهی است. در واقع، نه تنها نباید ناگهان فرزندتان را ترک کنید بلکه بسته به نوع روحیه و احساسات او ممکن است چند روزی مجبور باشید در حیاط مدرسه منتظرش بمانید. به این ترتیب، کودک به‌تدریج و به شکلی سالم یاد می‌گیرد از شما جدا شود.
یکی از اشیا مورد علاقه کودک را آماده کنید تا در مدرسه به‌همراه داشته باشد
به فرزندتان پیشنهاد کنید یکی از اشیا مورد علاقه‌اش را انتخاب کند و همراه با خود به مدرسه ببرد. این شیئ برای او یادآور فضای منزل و عشق بی‌قید و شرط شما بوده و امنیت روانی او را تامین خواهد کرد.
هرگز فرزندتان را با بچه‌های دیگر مقایسه نکنید
مقایسه کردن کودک با بچه‌های دیگر از بدترین اقداماتی است که او را نسبت به مدرسه، درس خواندن و دوستی با هم‌کلاسی‌ها دلسرد کرده و اعتماد به‌نفسش را تخریب میکند. بنابراین، هرگز به او نگویید: «اون رو می‌بینی چقدر راحت داره با مامانش خداحافظی می‌کنه؟ تو چرا این‌قدر گریه می‌کنی؟ از اون هم‌کلاسیت یاد بگیر.» به خاطر داشته باشید، روحیات هر بچه‌ای با دیگری متفاوت است. در واقع، مهم این است که بدون توجه به دیگران به احساسات و افکار فرزندتان احترام بگذارید و به تامین سلامت روان و بهبود توانایی‌هایش کمک کنید.
یک سیستم پاداش‌دهی ایجاد کنید
ایجاد سیستم پاداش‌دهی یکی از روش‌های موثری است که به بچه‌ها کمک میکند به‌تدریج احساسات و رفتارهای‌شان را کنترل کنند. برای این منظور، می‌توانید یک تقویم دیواری درست کنید و به ازای هر روزی که فرزندتان با آرامش و به‌شیوه‌ای مثبت در مدرسه حاضر شود یک برچسب روی تقویم بچسبانید. در آخر هفته، تعداد برچسب‌ها را بشمارید و بسته به شرایط یک جایزه کوچک و در عین حال، خوشحال‌کننده برای او در نظر بگیرید.
چه نکاتی آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه را ساده‌تر می‌کنند؟
- قبل از شروع مدرسه حتما روش درست استفاده از سرویس بهداشتی و شست‌وشوی دست‌ها را به فرزندتان آموزش دهید و اطمینان یابید که می‌تواند این‌کار را به تنهایی و به‌درستی انجام دهد.
- حتما در روز اول مدرسه تا جایی که می‌توانید از فرزندتان، آموزگارش و هم‌کلاسی‌ها در کنار هم عکس بگیرید. خوب است خودتان هم در تعدادی از این عکس‌ها حضور داشته باشید. یادتان باشد، زمان سریع‌تر از آن‌چه تصور می‌کنید سپری می‌شود و این عکس‌ها در آینده نزدیک می‌توانند برای کودک تداعی‌گر خاطرات بسیار شیرینی باشند.
- روی روپوش، کیف، جامدادی و سایر بخش‌های لباس مدرسه حتما اسم بچه را گل‌دوزی کنید یا تگ اسم بدوزید و بچسبانید. اغلب بچه‌ها در ساعات تفریح یا در هنگام ورزش روپوش مدرسه را از تن‌شان خارج می‌کنند تا آزادانه‌تر فعالیت کنند. به این ترتیب، در هنگام پوشیدن مجدد ممکن است وسایل و لباس‌های‌شان با هم قاطی شود.
- فرزندتان را تشویق کنید برای آموزگارش یک نقاشی بکشد و آن را در روز اول مدرسه به معلم بدهد. این کار در ایجاد انگیزه برای او تاثیرگذار خواهد بود.
سخن آخر
در این مطلب، تلاش کردیم نکات و راهکارهای مفیدی را با شما به‌اشتراک بگذاریم که به آماده کردن کودک برای روز اول مدرسه کمک می‌کنند. نظر شما چیست؟ چه روش‌های دیگری را پیشنهاد می‌کنید؟ ممنون می‌شویم دیدگاه‌ها و تجربیات‌تان را در بخش «نظرات کاربران» با ما و دیگر خوانندگان در میان بگذارید.
